Kentleşme, dünya genelinde nüfus artışı ve kentsel alanlara yönelen göçle birlikte şehirlerin fiziksel, ekonomik ve çevresel yapısını hızla değiştiriyor. Bu süreç, özellikle gelişmekte olan ülkelerde altyapı yetersizlikleri, artan enerji tüketimi ve sürdürülebilirlik sorunlarını daha görünür hale getiriyor.
Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA), bu zorluklara küresel bir çözüm çerçevesi sunuyor. Özellikle SKA 11 – Sürdürülebilir Şehirler ve Topluluklar, kentlerin daha yaşanabilir, dirençli ve çevreyle uyumlu hale getirilmesini hedefliyor.
Enerji Verimliliğinin Kent Planlamasındaki Yeri
Enerji verimliliği, günümüzde kent planlamasının ayrılmaz bir parçası haline gelmiş durumda. Hızla büyüyen şehirler, artan enerji talebine sürdürülebilir çözümlerle yanıt vermeye çalışıyor. Arap Körfezi’nde yaşanan petrol fiyat artışları, inşaat sektöründeki yapılaşmayı doğrudan etkilerken, Masdar gibi örnek şehirler yenilenebilir enerji yatırımları ve çevre dostu kent planlamasıyla dikkat çekiyor. Benzer şekilde Mısır’ın Kahire gibi büyük metropollerinde de hızla büyüyen kentsel alanlar, enerji verimliliği stratejilerinin entegrasyonunda zorluklar yaşanmasına neden oluyor. Mısır Fiziksel Planlama Örgütü (GOPP), bu süreci stratejik planlamalarla yönetmeye çalışıyor.
Enerji verimliliğinin artırılması için altyapının sürdürülebilirlik temelli yeniden düzenlenmesi ve yenilenebilir enerji kaynaklarının önceliklendirilmesi gerektiği vurgulanıyor. Bu doğrultuda, Khalil (2009) da şehirlerin enerji tüketimini azaltmak ve çevresel etkilerini en aza indirmek için sürdürülebilir altyapı çözümlerine odaklanılması gerektiğini belirtmiştir. Bu yaklaşımlar, şehirlerin hem çevresel etkilerini azaltmasına hem de uzun vadede enerji bağımsızlığına ulaşmasına katkı sağlıyor.
Kentlerde Paydaşların Rolü
Enerji verimliliği yalnızca teknolojik çözümlerle değil, aynı zamanda kentlerdeki paydaşların etkili iş birliğiyle mümkün hale geliyor. Yerel yönetimler, inşaat sektörü, enerji sağlayıcıları ve kent sakinleri bu sürecin temel aktörleri arasında yer alıyor.
Mısır’daki örnekler, İstanbul gibi büyük şehirler için yol gösterici nitelik taşıyor. Ulaşım altyapısı, konut projeleri ve yeşil alanların korunması gibi alanlarda enerji verimliliği stratejilerinin etkin uygulanması gerekiyor.
İstanbul’un Hedefi: Sürdürülebilir Şehircilik
İstanbul, hızla büyüyen nüfusu ve genişleyen kent dokusuyla çevresel sorunlarla mücadele eden büyük bir metropol. Sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmak için, enerji verimliliğini merkezine alan stratejiler geliştirilmesi kritik önem taşıyor.
Yenilenebilir enerji kullanımı, İstanbul’un bu hedeflere ulaşmasında önemli bir rol oynayacak. Enerji tasarrufuna dayalı çözümler, İstanbul’u hem daha yaşanabilir hem de iklim değişikliğine karşı daha dirençli bir şehir haline getirebilir.
Yazar: Demir Enerji
